Budowa geologiczna

Litostratygrafia powyższych jednostek przedstawia się następująco (Operat ochrony przyrody nieożywionej i gleb - A. Ślączka 1999r):

1. "Jednostka magurska
   Na terenie Parku występuje tylko północna część jednostki magurskiej reprezentowana przez podjednostkę - gorlicką (raczańską). Jej profil litofacjalny rozpoczyna się od górnokredowo-paleoceńskich warstw inoceramowych (ropianieckich), lokalnie przechodzących w paleoceńskie warstwy ze Świątkowej. Eocen jest reprezentowany w części północnej przez pstre łupki, a w części południowej przez warstwy hieroglifowe. Na granicy eocenu i oligocenu rozpoczyna się sedymentacja piaskowców magurskich, które lokalnie przykryte są młodszym ogniwem - oligoceńskimi warstwami nadmagurskimi. ...."
2. "Jednostka grybowska
   Jednostka ta ukazuje się w oknie tektonicznym Świątkowej. Budują ją utwory od eocenu po oligocen (warstwy hieroglifowe, margle podcergowskie, łupki grybowskie, warstwy cergowskie). Są one silnie zaburzone tektonicznie co, w połączeniu z słabym stopniem odsłonięcia w obszarach poza korytami potoków, w znacznym stopniu utrudnia przeprowadzenie w sposób konsekwentny ich granic. ..."
3. "Jednostka dukielska
   W obrębie MPN występuje tylko niewielkie jej fragmenty w rejonie Myscowej reprezentowane przez eoceńsko-oligoceńskie piaskowce z Mszanki, oligoceńskie margle podcergowskie, warstwy cergowskie oraz warstwy krośnieńskie......"
4. "Jednostka śląska
   Jednostka ta występuje na niewielkim obszarze Parku w rejonie Mrukowej i Desznicy i reprezentowana jest wyłącznie przez utwory wieku oligoceńskiego. Utwory oligoceńskie w południowej części jednostki śląskiej są zbliżone w swoim rozwoju do jednostki dukielskiej, dlatego też granica między tymi jednostkami budziła kontrowersje. Najstarszym ogniwem są piaskowce cergowskie przykryte łupkami menilitowymi, które przez warstwy przejściowe przechodzą w ogniwo najmłodsze - warstwy krośnieńskie. ..."

Taki układ tektoniki oraz niewielka odporność wypiętrzonych osadów na czynniki wietrzenia są podstawą obecnych głównych rysów rzeźby terenu.
Z tych to przyczyn Beskid Niski stanowiący największe poprzeczne obniżenie w obrębie Karpat, zaliczany jest do gór średnich i niskich. Na uwagę turysty zasługują szczególnie efekty procesów wietrzeniowych, zwłaszcza w obrębie bardziej odpornych na wietrzenie warstw magurskich.

Piękno i unikatowość tych form było podstawą już wcześniejszego objęcia ich szczególną ochroną - rezerwat "Kornuty", czy pomnik przyrody "Diabli Kamień" Interesujące są również zgrupowania skałek w obrębie Góry Zamczysko w rejonie Mrukowej czy wodospadu nad Foluszem. Wspomnieć należy także o występujących tu jaskiniach, z których najdłuższa na terenie Karpat Fliszowych Jaskinia Mroczna znajduje się w obrębie rezerwatu "Kornuty" i posiada łączną długość korytarzy 175 m.

Dziękuję pracownikom Magurskiego Parku Narodowego, za udostępnienie materiałów znajdujących się na stronie Magurskiego Parku Narodowego