Z dwa lata temu zostałam obdarowana przez Kolegę Przewodnika Piotrka Kutiaka ciekawą publikacją.
"Turystyka przyjazna środowisku Poradnik wdrażania w polskich Karpatach" jest pracą zbiorową pod redakcją Centrum UNEP/GRID - Warszawa. Poradnik poświęcony jest turystyce zrównoważonej, zasadom wdrażania projektów proekologicznych, promowaniu dobrych praktyk. Został wydany na ekologicznym papierze w ramach projektu "Zrównoważony rozwój Karpat w oparciu o turystykę przyjazną środowisku". Grupa docelowa do której powinien trafić to: samorządowcy, organizacje pozarządowe i turystyczne, społeczność lokalna. Moim zdaniem powinien też zainteresować turystów, miłośników Karpat. Tych, którym obce są duże inwestycje turystyczne, nadmierna urbanizacja i nadmierny rozwój infrastruktury turystycznej związany z turystyką masową. Opublikowany jesienią 2007 r. przez Program ONZ ds. Środowiska "Raport o stanie środowiska Karpat" nakreśla trzy możliwości rozwoju naszego regionu: niekontrolowana liberalizacja i intensywny rozwój, którego skutkiem będzie zniszczenie środowiska i spadek zróżnicowania kulturowego, ochrona środowiska w oparciu o przepisy unijne - wolniejszy rozwój w oparciu o fundusze unijne, najwyższym priorytetem są potrzeby mieszkańców realizowane z poszanowaniem środowiska. Który wariant zdobędzie przewagę nie wiadomo, warto jednak przekonać się czy mamy możliwość pogodzenia interesów przyrody i człowieka.
Spis rozdziałów nakreśli nam tematykę poradnika
- Pierwsze kroki czyli zasady i korzyści z turystyki przyjaznej środowisku
- Inspiracja czyli pomysł na przedsięwzięcie
- Partnerstwo czyli z kim połączyć siły aby odnieść sukces
- Skok na kasę czyli skąd wziąć pieniądze na realizację pomysłu
- Pieniądze to nie wszystko czyli inne formy wsparcia dla gmin
- I żyli długo i szczęśliwie ... czyli jak zapewnić trwałość przedsięwzięcia
Podręczny warsztat czyli garść narzędzi przydatnych w planowaniu.
Mnie najbardziej zainteresował rozdział opisujący istniejące już przedsięwzięcia realizowane w polskiej Karpat; Bieszczadzka Marka Lokalna, Chata Bojskowska w Zatwarnicy, Droga Knurowska Gościniec Barabów gmina Ochotnica, Ekomuzeum Bieszczadzkie "Trzy kultury", Ekomuzeum Lanckorona, górskie trasy rowerowe na pograniczu czesko-polsko-słowackim, Przysłop pod Babia Górą, Stowarzyszenie Gościniec 4 Żywiołów z gmin: Mucharz, Stryszów, Lanckorona, Kalwaria Zebrzydowska, trasy narciarskie biegowe na Kubalonce, szlak "Zielony rower", Święto Chleba w Dźwiniaczu, sianokosy w gospodarstwie agroturystycznym "Paryja" w gminie Szerzyny, owce ponad podziałami, Chlebowa Chata w Górkach Małych, Karpacki Szlak Rowerowy, Organizacja "Zielony Beskid", Karpacko-Galicyjski Szlak Naftowy, Podkarpacki Szlak Winnic, Szlak Wołoski, krajoznawcze podchody " O zabudowie Lanckorony" .
Kilkanaście dni temu na szkoleniu otrzymałam drugą książeczkę, wydanie II.
Tytuł; "Turystyka przyjazna środowisku"
Praca Zbiorowa
Wydanie: I
Stron: 171
ISBN
Wydawca: Centrum UNEP/GRID - Warszawa
Warszawa - Kraków 2009"Turystyka przyjazna środowisku" str. 74
"Karpacko-Galicyjski Szlak Naftowy
Miejsce
Gminy: Limanowa, Nowy Sącz, Biecz, Gorlice, Lipinki, Sękowa i dalej na wschód, na Ukrainę...
Organizacja wdrażająca
Gorlicki Ośrodek Wspierania Przedsiębiorczości
Opis
Ideą przewodnią przedsięwzięcia jest ocalenie od zapomnienia i rewitalizacja dziedzictwa kultury przemysłowej związanej z wydobyciem i przetwórstwem ropy naftowej przez wytyczenie szlaku naftowego. Region Gorlicki uważany jest za kolebkę polskiego i światowego przemysłu naftowego. To tutaj powstały pierwsze szyby naftowe i destylarnie. Odkrycie ropy naftowej sprowadziło tu Ignacego Łukasiewicza, który w Gorlicach w 1854 r. zapalił pierwszą na świecie naftową lampę uliczną. Gorlickie dziedzictwo przemysłowe ginie na naszych oczach, znikają szyby, odwierty, kopalniane trójnogi, kiwony. Z likwidacją kopalń likwidowane są również symbole regionu, z którymi utożsamia się wiele mieszkających tu osób. Karpacko-Galicyjski Szlak Naftowy został wytyczony z inicjatywy społeczności lokalnych, a w realizację projektu włączyło się wiele miejscowych instytucji i organizacji. Ma umożliwić zachowanie w ternie dziedzictwa kultury przemysłowej, związanej z wydobyciem i przetwórstwem ropy naftowej. Tablice znaczące trakt ułatwią turystom poznanie historii wydobycia i przetwórstwa ropy na terenie Karpat. Projekt szlaku obejmuje swoim zasięgiem obszar od Limanowej aż po Kosmacz na Ukrainie, może więc stać się atrakcja na skalę międzynarodową i pobudzić społeczności lokalne po obu stronach granicy do owocnego współdziałania.
Podsumowanie
Karpacko-Galicyjski Szlak Naftowy to przykład przedsięwzięcia o ogromnym potencjale, atrakcją potencjalnie światową skalę, która zjednoczy wokół siebie lokalną społeczność. Zaniedbane i niszczejące obiekty przemysłowe okazały się na tyle cenne dla mieszkańców tych terenów, że postanowili je uchronić od zagłady - z pożytkiem i dla siebie i dla nas wszystkich.
Bliższe informacje
Gorlicki Ośrodek Wspierania Przedsiębiorczości
ul. Michalusa 4, 38-300 Gorlice
tel. (18) 35 36 072
e=mail
gowp@iap.plhttp://www.gmina.gorlice.pl (odnośnik "Szlak Naftowy" na podstronie "Turystyka")