Ostatnio dzięki moim wspaniałym Kolegom i Znajomym opływam w wydawnicze dostatki. Książki piętrzą się w ładnych stosikach, będę musiała dokupić regał aby pomieścić te nowe wspaniałości. Wśród perełek jest wyjątkowo interesująca publikacja praktycznie nieosiągalna dla czytelników. To podarunek od Kolegi Przewodnika, który z tajemniczą miną dał mi Księgę Jubileuszową dedykowaną Profesorowi Janowi Lachowi. "Antropogeniczna transformacja środowiska przyrodniczego" pod redakcją Wandy Wilczyńskiej-Michalik (ze zdjęciem ale bez autografu Jubilata) okazała się niezmiernie interesującą lekturą. Autorami artykułów są osoby współpracujące z Panem Profesorem prowadzące badania także na terenie Karpat i Podkarpacia. Dotyczą one szeroko rozumianej ochrony przyrody i środowiska, są napisane przez meteorologów, klimatologów, geomorfologów, hydrologów. Motyw przewodni to przekształcenie środowiska przez czynniki antropogeniczne. Dla laika to skarb, po raz pierwszy spotkałam się z kilkoma zagadnieniami n. z anomaliami opadowymi w naszym regionie czy z wpływem cmentarzy na chemizm wód podziemnych. Mimo iż są to artykuły naukowe przeczytałam e bez najmniejszych problemów, wiedza zawarta w nich jest przyswajalna także dla przewodnika, kompletnego dyletanta w kilku dziedzinach.
Mi Pan Profesor kojarzy się przede wszystkim z badaniami prowadzonymi na terenie Beskidu Niskiego. Znam nieliczne fragmenty Jego prac dotyczących geomorfologii dynamicznej, procesów rzeźbotwórczych zachodniej części Beskidu Niskiego np. rejonu Magury Wątkowskiej.
Kilka słów o Panu Profesorze
http://www.ap.krakow.pl/geo/cyber/lach.htmlKsiążka jest ładnie wydana, twarda oprawa, szyta, dobry papier, ilustrowana.
O "III Ogólnopolska Konferencja Naukowa z DYNAMIKA ZMIAN ŚRODOWISKA GEOGRAFICZNEGO POD WPŁYWEM ANTROPOPRESJI" oraz Jubileuszu 45 - lecia pracy naukowej Profesora Jana Lacha" pisałam w tym wątku kilka postów wyżej.
Spis treści
Wprowadzenie
Działalność naukowo-dydaktyczna profesora Jana Lacha
Publikacje prof. dr hab. Jana Lacha w latach 1968-2010
Feliks Kiryk
Z Przeworska w świat. Przyczynek do dziejów miasta w drugiej połowie XV w.
Irmina Zioło, Zbigniew Zioło
Relacje między działalnością antropogeniczną, a środowiskiem przyrodniczym
Eligiusz Brzeźniak
Anomalie opadowe w Karpackim Wschodnim Regionie Pluwialnym
Józef Żychowski
Przegląd wyników badań prowadzonych na świecie nad wpływem cmentarzy na chemizm wód podziemnych
Wojciech Blecharczyk
Kryteria oceny przyrodniczych i edukacyjnych walorów karpackiej części dorzecza Sanu
Zygmunt Wnuk
Rezerwat geologiczny "Prządki" w województwie podkarpackim
Józef Kukulak
Trwałość otoczaków skał krystalicznych w terasach i stożkach Czarnego Dunajca na Podhalu
Szymon Biały
Proces renaturalizacji śladów górnictwa w dolinie Jaworzynki w Tatrach i jego skutki w krajobrazie kulturowym
Radosław Tarkowski
Podziemne składowanie - sposób na unieszkodliwienie dwutlenku węgla
Danuta Limanówka
Klimat Sanoka w latach 1951-2008
Piotr Lewik
Usłonecznienie w Krakowie w latach 1826-2005
Jan Rajman
Procesy industrializacji i urbanizacji, a środowisko Wybrane zagadnienia badawcze
Eugeniusz Rydz
Rolnictwo w okresie integracji europejskiej na wybranych przykładach z Pomorza Środkowego
Tytuł: "Antropogeniczna transformacja środowiska przyrodniczego"
Redakcja: Wanda Wilczyńska-Michalik
Wydanie: I
Stron: 205
ISBN: 978-83-62139-13-2
Wydawnictwo: Attyka
Kraków 2010
Zygmunt Wnuk
Rezerwat geologiczny "Prządki" w województwie podkarpackim " str.112-113
"Podsumowanie i wnioski
w rozwoju gospodarki turystycznej w wymiarze regionalnym i krajowym konieczne jest monitorowanie wpływu turystów na środowisko przyrodnicze oraz kontrola skutków zmian w środowisku przyrody ożywionej i nieożywionej wywołanych przez turystykę oraz opracowanie metod ich eliminacji lub ograniczenia do minimum.
Położenie rezerwatu przy drodze Rzeszów - Czarnorzeki - Korczyna - Krosno odgrywa znaczącą rolę w masowym ruchu turystycznym. Istniejąca presja ruchu turystycznego ogranicza się głównie do sezonu letniego i weekendowego oraz koncentruje na niewielkim obszarze wzdłuż najcenniejszych skałek. Na odcinku ty obserwuje się znaczne przekroczenie pojemności ekologicznej terenu oraz pozostawienie napisów na skalach (ryc.40) co powoduje zagrożenie dla ich istnienia. Konieczne jest jego ukierunkowanie przestrzenne za pomocą planowania odpowiedniej infrastruktury turystyczno-rekreacyjnej, zapewniającej zachowanie rezerwatu w jak najlepszym stanie. Na najliczniej uczęszczanym szlaku, konieczne jest wybudowanie podestu umożliwiającego bezpieczne przemieszczanie się turystów. Podest ten ponad to zahamuje erozję tego odcinka oraz umożliwi naturalną sukcesję roślinności oraz w miarę swobodne przemieszczanie się większości zwierząt.
Na ciągu "Prządki-Odrzykoń" proponuje się utworzenie geoparku według kryteriów UNESCO. Ta nowa forma ochrony ma realizować założenia ochrony przyrody nieożywionej i walorów historyczno-kulturowych zgodnie z rozwojem zrównoważonym regionu (Aleksandrowicz 2006). proponowany obszar geoparku winien objąć stanowisko geologiczne o znaczeniu naukowym, dydaktycznym i turystycznym, czyli rezerwat "Prządki", zaś ruiny zamku "Kamieniec" i skałki w Odrzykoniu są niezwykle cennym elementem uzupełniającym go o wartości historyczno-kulturowe i geologiczne. [...]"